واقعیت مجازی و واقعیت افزوده چه تفاوتی دارند؟
این روزها صحبت پیرامون مباحث واقعیت مجازی و واقعیت افزوده بسیار داغ است. هر دو دستاورد با وعده بخشیدن چهره‌ای جدید به تکنولوژی و روش تعامل کاربرها با فضای دیجیتال با به عرصه گذاشته‌اند. اما با وجود حجم بالای تبلیغات و حساسیت رسانه‌ها، هنوز هم این دو تکنولوژی با هم اشتباه گرفته می‌شوند و بعضی از مردم این دو اصطلاح را به جای هم استفاده می‌کنند. البته نزدیکی مفاهیم پایه‌ای واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) مزید بر علت شده تا عموم مردم به راحتی تصویر واضحی از آن‌ها نداشته باشند. بیایید نگاهی شفاف به هر کدام از این دو بیندازیم.
واقعیت مجازی چیست؟
واقعیت مجازی، واقعیت شبیه‌سازی‌شده کامپیوتری است که کاربران در آن می‌توانند با محیطی واقعی یا خیالی ارتباط برقرار کنند. این تجربه با استفاده از شبیه‌سازی دیداری، شنیداری، لمسی کاملا فراگیر می‌شود؛ بنابراین جهان ساخته‌شده تقریبا از محیط واقعی قابل تشخیص نیست و شما به‌طور کامل درون آن جهان هستید.
ایده واقعیت شبیه‌سازی شده آلترناتیو در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 و با شروعی نه‌چندان امیدوارکننده آغاز شد؛ یعنی وقتی پیشرفت کامپیوترهای شخصی غوغایی به‌پا کرده بود و بسیاری از مردم که از پتانسیل بالای تکنولوژی و توانایی دستاورد‌های آن آشنا شدند، بسیار هیجان‌زده بودند. تلاش‌های اولیه در واقعیت مجازی با شکست‌های متعددی همراه شد؛ مانند «پسر مجازی نینتندو» که بعد از تنها یک سال پس از معرفی شکست خورد. به همین دلیل بود که به نظر می‌رسید همه در حال از دست‌دادن اعتمادشان به دنیای واقعیت مجازی هستند.
اما بعد از آنکه پالمر لاکی کسی که که با Oculus Rift خود بدون شک پدر واقعیت مجازی امروزی نام دارد وارد این چالش جذاب شد، نگاه‌ها به این تکنولوژی امیدوار کننده شد. لاکی وقتی کمتر از 18 سال سن داشت نسخه اولیه دستگاهش تحت این تکنولوژی را در سال 2011 ساخت که به سرعت هم 2 میلیون دلار فروخت. گفتنی است در سال 2014 فیس‌بوک Oculus Rift را به قیمت 2 میلیارد دلار خرید. البته با گذشت زمان و پیشرفت کاری توسعه‌دهندگان انواع هدست واقعیت مجازی بر روی پلتفرم گوگل کاردبورد یا پلتفرمهای اختصاصی هر کمپانی تولیدکننده وارد بازار می‌شوند. به صورت کلی هدست واقعیت مجازی پلتفرم گوشی موبایل امروزه مرسوم‌ترین گجت‌های واقعیت مجازی می‌باشد.
واقعیت افزوده (AR) چیست؟
در حالی که واقعیت مجازی کاربر را کاملا به درون واقعیت شبیه‌سازی‌شده می‌برد، واقعیت افزوده فضای مجازی و واقعی را ترکیب می‌کند. در تجربه واقعیت افزوده هم مانند واقعیت مجازی معمولا از عینک‌هایی استفاده می‌شود که از طریق آن می‌توانید واقعیت فیزیکی‌ای را ببینید که جنبه‌هایی از آن تکمیل یا تقویت شده است. این تکمیل به وسیله حسگرهای داخلی کامپیوتری، مانند گرافیک‌های صوتی و تصویری و نیز داده‌های جی‌پی‌اس و سنسور ژیروسکوپ انجام می‌شود.
می‌توان گفت «عینک گوگل» بزرگ‌ترین تلاشی است که تاکنون یک شرکت برای آوردن تکنولوژی واقعیت افزوده به میان توده مصرف‌کنندگان انجام داده است. با استفاده از این عینک می‌توانید مثلا در یک سالن کنفرانس راه بروید و درصورت پشتیبانی این تکنولوژی، غرفه‌ها را مانند انیمیشنی سه‌بعدی از یک مدل معماری ببینید. حتی اگر بتوانید این کار را از طریق اپلیکیشن‌های موبایلی انجام دهید که از دوربین گوشی‌های هوشمند یا تبلت‌ها برای اسکن محیط استفاده می‌کنند و المان‌های واقعیت افزوده روی نمایشگر آن‌هاست، نیازی به این عینک‌ها ندارید.
متاسفانه شرکت گوگل تولید عینک گوگل را در سال 2015 متوقف کرد و این عینک دیگر تولید نمی‌شود. حالا به جای این عینک‌ها اپلیکیشن‌های واقعیت افزوده روی گوشی‌های هوشمند محبوب‌اند؛ تغییر این سیاست تولید احتمال به دلیل این است که از عینک‌های دوربین‌دار کمتر عجیب و غریب‌اند. البته گوگل بعد از این تغییر سیاست تمرکز بیشتری بر روی ساخت هدست واقعیت مجازی Google Daydream کرد.
شاید معروف‌ترین مثال واقعیت افزوده «پوکمون گو» باشد؛ پدیده‌ای همه‌گیر که در تنها چند هفته بیش از 100 میلیون دانلود داشت. در پوکمن گو شما از گوشی هوشمندتان و نقشه‌ای که براساس سیگنال‌های جی‌پی‌اس واقعی است، برای پیدا کردن پوکمون‌های حاضر در محدوده‌تان استفاده می‌کنید. برای گرفتن پوکمون باید با حرکت دست روی صفحه گوشی، پوک‌بالی را روی پوکمون بیندازید و وقتی که واقعیت افزوده برنامه را روشن می‌کنید، می‌توانید پوکمون را با پشت زمینه دنیای واقعی ببینید.
«من درباره واقعیت افزوده هیجان‌زده‌ام، چون برخلاف واقعیت مجازی که درهای خود را به روی جهان بیرون می‌بندد، واقعیت افزوده اجازه می‌دهد افراد در جهان واقعی حضور داشته باشند و در عین حال خوشبختانه می‌گذارد آنچه درحال رخ‌دادن است، تکمیل شود».
تیم کوک، مدیر عامل اپل
برخلاف آنچه گفته می‌شود، پوکمون گو امکانات واقعیت افزوده حداقلی و پایه‌ای دارد. برخی دیگر از نمونه‌های معروف واقعیت افزوده این موارد هستند:
Sky Map: اپلیکیشی موبایلی که اجازه می‌دهد گوشی‌تان را روی به آسمان بگیرید و تمام صورت‌های فلکی را ببینید که با توجه به موقعیتتان روبه‌روی شما قرار دارد.
Word Lens: اپلیکیشنی وابسته به گوگل که اجازه می‌دهد گوشی‌تان را رو به نوشته یا تابلویی بگیرید و فورا ترجمه آن را به هر زبانی که بخواهید ببینید.
Project Tango: پروژه دیگری از گوگل که هدفش ساختن گوشی هوشمندی پر از حسگر است تا بتواند جهان واقعی را نقشه‌کشی و تصویر سه‌بعدی دقیقی از آن ارائه کند.
مقایسه واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
هر دو تکنولوژی:
- تجربه کاربر را با ارائه لایه‌های عمیق‌تر تعاملات، غنی‌تر می‌کنند؛
- پتانسیل تغییر نوع استفاده مردم از تکنولوژی را دارند. تفریح، مهندسی و پزشکی، فقط بعضی از بخش‌هایی هستند که این دو تکنولوژی تاثیرات ماندگاری بر آن‌ها گذاشته است.
هرچند این دو تکنولوژی از جهاتی متفاوت‌اند؛ چرا که:
واقعیت مجازی محیطی کاملا جدید خلق می‌کند که تماما بر اساس کامپیوتر یا هدست VR است. واقعیت افزوده در مقابل، تجربه شما را از واقعیت وسیع‌تر می‌کند. این کار با استفاده از ابزارهای دیجیتال مانند هدست واقعیت افزوده (AR) و ارائه لایه‌ای از تعامل با واقعیت صورت می‌گیرد؛ لایه‌ای که به دنبال آن نیست که جایگزین واقعیت شود.
واقعیت افزوده میدان دید محدودی ارائه می‌کند، درحالی‌که واقعیت مجازی کاملا فراگیر است.
جنبه دیگر این تفاوت‌ها، وقتی است که از عینک‌های واقعیت مجازی استفاده می‌کنید و رابطه‌تان الزاما با جهان بیرون قطع می‌شود. اما برخلاف واقعیت مجازی، کاربران واقعیت افزوده حتی وقتی به‌طور فعال از آن استفاده می‌کنند، همیشه از محیط اطراف خود مطلع‌اند.
واقعیت مجازی معمولا نیازمند هدست‌هایی نظیر Oculus Rift است، درحالی‌که واقعیت افزوده کمتر به این ابزارها نیاز دارد و شما فقط به گوشی هوشمند یا تبلت نیاز دارید.
آنچه از آن اطمینان داریم این است که ما تنها به دانشی سطحی از آن چیزی که واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می‌توانند انجام دهند دست یافته‌ایم. تحقیقی که اخیرا بی‌سی‌سی انجام داده، تخمین زده است که بازار جهانی فروش هر دو تکنولوژی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به بیش از 105میلیارد دلار در سال 2020 خواهد رسید. آن هم در حالی‌که فروش سال گذشته‌شان فقط 80 میلیارد دلار بوده است.
اگر هنوز هم تفاوت این دو تکنولوژی شما را گیج می‌کند، می‌توانید از مقایسه‌های سینمایی استفاده کنید. برای مثال جهان فیلم «ماتریکس» به واقعیت مجازی برمی‌گردد، درحالی‌که واقعیت افزوده بسیار شبیه آن چیزی است که در «ترمیتاتور» دیدیم. راه دیگر نگاه به این موضوع، فکر کردن درمورد غواصی در دریا در مقایسه با رفتن به آکواریوم است. در واقعیت مجازی می‌توانید با کوسه‌ها شنا کنید و با واقعیت افزوده می‌توانید از طریق لنز گوشی‌تان کوسه‌ای را ببینید که ناگهان از کارت ویزیت‌تان بیرون می‌پرد. هرکدام برای خود مزیت‌ها و معایبی دارد، این شمایید که قضاوت می‌کنید کدام یک بهتر است، یا شاید بحث انتخاب گزینه بهتر موضوعی بیهوده می‌باشد.
واقعیت ترکیبی چیست؟
تا به اینجا تفاوت‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را روشن کردیم و نشان دادیم مرزهای بین این دو چیست. اما علاوه بر این دو اختراعی داریم که در هر دو حوزه قرار می‌گیرد، مدیوم سومی به نام «واقعیت ترکیبی» یا MR.
واقعیت ترکیبی در واقع ترکیبی است از بهترین جنبه‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده. اعتراف می‌کنیم گیج‌کننده است، بخشی به علت اینکه این تکنولوژی بسیار جدید است و شاید خودش را طور دیگری معرفی کند؛ ولی بهترین توضیحی که می‌توانیم ارائه کنیم این است که واقعیت ترکیبی محتوایی میکس شده را روی جهان واقعی پوشش می‌دهد. اگر این موضوع آشنا به نظر می‌رسد به این علت است که واقعیت ترکیبی بسیار شبیه واقعیت افزوده است. اما تفاوت کلیدی‌شان این است که در واقعیت ترکیبی، محتوای مجازی و محتوای جهان واقعی قابلیت آن را دارند که در زمان واقعی به یکدیگر واکنش نشان دهند. این تعامل با استفاده از ابزارهایی امکان‌پذیر است که معمولا در واقعیت مجازی می‌بینید؛ ابزارهایی مانند عینک‌های مخصوص و حسگرهایی که برای کنترل استفاده می‌شود.
بلاگ فروشگاه اینترنتی استایل آپ سعی در ارئه اطلاعات کاملی در مورد دنیای واقعیت مجازی برای تمامی کاربران اعم از کاربران آماتور و حرفه‌ای دارد. امید است با گردآوری محتوای غنی شما را در انتخاب هدست واقعیت مجازی و استفاده از آن یاری کنیم.
